Kişi Başına Düşen Refah
Zirvede Lüksemburg, İrlanda, İsviçre ve Singapur öne çıkarken; onları Norveç, ABD, Danimarka ve Hollanda gibi gelişmiş, açık ekonomiler izliyor.
Bu ülkelerin ortak özelliği, yüksek verimlilik ve katma değerli sektörlere — finans, ilaç-biyoteknoloji, yazılım/yarı iletken ve profesyonel hizmetler — dayalı bir üretim yapısına sahip olmaları.
Küçük ama iyi eğitimli nüfus, güçlü kurumlar ve öngörülebilir düzenlemeler yabancı sermayeyi çekerken; küresel ticaret ve lojistik ağlarına entegrasyon büyümeyi kalıcı kılıyor. Bazı ülkelerde ise enerji zenginliği (Norveç, Katar, BAE), milli varlık fonları aracılığıyla uzun vadeli refaha dönüştürülüyor.
Bazı küçük ülkelerde kişi başı gelir, finansal hizmetlerin ve vergi avantajlarının etkisiyle yapay biçimde yüksek görünebiliyor. Lüksemburg, İrlanda, Singapur ve Hollanda gibi merkezler, çok uluslu şirketlerin kazançlarını düşük vergili bölgelere yönlendirmesi sayesinde GSYH rakamlarını yukarı taşıyor. Nitekim İrlanda, bu çarpıklık nedeniyle artık “kişi başı gelir” göstergesinde GSYH yerine gayrisafi milli gelir (GNI) verisini tercih ediyor.
Kısacası; inovasyon, sermaye derinliği ve kurumsal kalite birleştiğinde kişi başına gelir hızla yukarı taşınıyor.
🇹🇷 Türkiye ise listede 67. sırada. Üst lige kalıcı geçiş için verimlilik artışı, teknoloji ve markalaşma odaklı ihracat, nitelikli insan kaynağına yatırım ve kurumsal güvenin güçlenmesi kritik görünüyor.
