Müzede 5 Yılın Hikâyesi: Kim Yükseldi, Kim Geriledi?
Son 5 yılda Türkiye’de müze ve ören yeri ziyaretleri genel toplamda neredeyse sabit kaldı.
Ama haritaya bakınca tablo bambaşka: bazı iller hızla öne çıkarken, bazıları geriye düştü.
Erzurum belirgin şekilde yükselişte: 2023’te açılan Erzurum Müzesi hızla ilgi çekti; kısa sürede on binlerce ziyaretçi ağırladı. Bu “yeni çekim noktası” etkisi artışta önemli rol oynadı.
Bitlis (Ahlat)’ta sıçrama: Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı son dönemde rekor ziyaretçi çekiyor; 2024’te yalnızca ilk 5 ayda 100 bini aşmıştı. Bölgenin kültürel miras anlatısının güçlenmesi ivmeyi besliyor.
Ege ve Akdeniz’de (İzmir, Muğla vb.) turizm geri dönüşünün etkisi hissediliyor; ülke genelindeki müze/ören yeri ilgisinin artması kıyı illerine de yansıyor.
Deprem bölgesi illerinde (Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman vb.) düşüşler belirgin: Müze altyapısındaki hasar ve şehirlerin toparlanma süreci ziyaretleri baskılıyor. (Hatay Arkeoloji Müzesi’nde eserler korumaya alındı; bölgesel yeniden yapılanma sürüyor.)
İstanbul neden geriliyor?
Ayasofya, 2020’de cami statüsüne geçtiğinden beri ana mekâna giriş ibadet yeri olarak ücretsiz ve “müze” sayımına doğrudan girmiyor; 2023 sonundan itibaren yabancı ziyaretçilere üst galeri için bilet uygulaması ayrı bir düzenleme olarak yürütülüyor. Bu değişim, İstanbul’un müze/ören yeri istatistiklerinde aşağı yönlü etki yaratıyor.
