Ülke Bazlı İhracat Kırılımı
2024’ün ilk yarısında ihracat, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %2 artarak 125 milyar ABD doları oldu. Yıllıklandırılmış ihracat ise 258 milyar ABD doları olurken, OVP kapsamında yıl sonunda toplam ihracat rakamının 267 milyar ABD doları olması öngörülüyor.
En Yüksek Artışlar
En yüksek tutarsal artış, 857 milyon ABD dolarıyla Romanya’ya oldu. Türkiye ve Romanya arasında 2023 yılının ikinci yarısında yapılan doğalgaz ihracat anlaşması sayesinde, doğalgaz ihracatı destekli olarak kimyevi maddeler ve mamullerinin ihracatı %78 arttı. Ayrıca çelik ihracatında da %82 yükseliş gerçekleşti.
Hollanda’ya yapılan ihracat ise 714 milyon ABD doları artış gösterdi. Hollanda, Türkiye’nin petrol ürünleri ihraç ettiği ülkeler arasında yer alıyor. EPDK tarafından açıklanan 4A24 petrol ihracat rakamları kapsamında ülkeye yapılan ihracat tonajında önemli bir değişiklik görülmese de ürün bazlı motorindeki düşüş dikkat çekiyor. İlk yarıda en büyük etki %62 ile kimyevi maddeler ve mamulleri, ikinci etki ise %23 ile hazır giyim ve konfeksiyonundan geliyor.
Irak’a yapılan ihracat 739 milyon ABD doları yükseldi. Irak’la dış ticaretin yükselmesinde, siyasi ilişkilerin iyileşmesi ve ticari ilişkileri güçlendirecek yeni iş birliği anlaşmalarının etkisi mevcut. Mücevherde %304, yaş meyve ve sebzede %303 ve ihracattaki payı yüksek olan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamullerinde %11 artışın etkisi mevcut.
En Çok Azalanlar
İsrail, uygulanan ihracat yasağının etkisiyle en sert düşüşü yaşayan ülke oldu. Geçen yılın aynı döneminde toplam 2,8 milyar ABD doları ihracat gerçekleştirilmişti. En çok ihracat yapılan kalemlerin başında otomotiv, kimyevi maddeler ve mamulleri ve çelik yer alıyordu.
ABD ve AB’nin, Ukrayna’nın işgali sonrası Rusya’ya yönelik yaptırımlar uygulaması, özellikle askeri kullanım potansiyeli olan ürünlere yönelik baskılar olması, Türkiye ile Rusya arasındaki ticareti etkiliyor. Rusya’ya yapılan ihracatta 1 milyar ABD doları düşüş yaşandı. Bu düşüşte en büyük etkiye sahip sektörler sırasıyla kimyevi maddeler ve mamulleri %27, elektrik ve elektronik %40 ve hazır giyim ve konfeksiyon %41 oldu.
Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülke olan Almanya’daki gerilemenin bu dönemde de devam etmesi dikkat çekiyor. Almanya’nın sanayiye dayalı ekonomi modeli, başta Rusya’dan tedarik edilen enerjiye uygulanan yaptırımlar ve artan enerji maliyetlerinin yanı sıra azalan rekabet avantajıyla güç kaybediyor. İlk yarıyılda Almanya’ya yapılan ihracat %5 geriledi. Özellikle hazır giyim ve konfeksiyon sektöründe %13, demir ve demir dışı metallerde %19 ve çelik sektöründe %22 düşüş gerçekleşti.