Ara
Close this search box.

BIST 30 Şirketlerinde 1YY24 Net Kâr ve Özsermaye Kârlılıkları Analizi

BIST’teki sert düşüş devam ederken, şirketlerin 2024’ün ilk yarısına ilişkin net kâr rakamları belli oldu. Gerek yerel gerek uluslararası gelişmeler, şirketlerin mali tablolarıyla birlikte değerlemelerinde de doğrudan etkili oluyor.

 

Yerelde, şirketler geçmiş dönemlerde uygulanan aşırı genişlemeci para politikalarının negatif etkisinin hissedildiği bir dönemden geçerken, dünyada yaşanan jeopolitik gerginlikle birleşen artan uluslararası rekabet ve ekonomilerdeki durgunluk, şirketler üzerinde baskı oluşturuyor.  

 

Türkiye ekonomisinin önemli göstergelerinden olan BIST 30 şirketlerinin, net kârlarını yarı yıla ait özkaynak kârlılıklarıyla birlikte bir önceki döneme ait net kârlarıyla karşılaştırmalı olarak ele aldık.

 

Pozitif Ayrışanlar

 

Bankalar: Enflasyon muhasebesinden muaf olmalarıyla, bir önceki döneme kıyasla gerileme gösterseler de endeksin en yüksek net kâr açıklayan beş şirketinden dördü banka oldu. Bankaların, 2025 yılından itibaren enflasyon muhasebesi uygulamaya geçmesi kârlılıklarında önemli değişikliklere sebep olacak. Garanti, 44,2 milyar TL ile 2024 yılının ilk yarısında en yüksek net kâr açıklayan şirket oldu. Garanti’nin net ücret ve komisyon gelirlerinde lider olması ve çekirdek faiz gelirini de artırmasıyla birlikte, diğer bankaların üzerinde bir net kâr artışı gerçekleştirdi.

 

Türk Hava Yolları: Yolcu gelirlerini %9,8, kargo gelirlerini %4,5 artırmayı başaran THY, havacılık sektöründe evrensel olarak rekabetin yoğunlaşmasıyla ve maliyet baskısının etkisiyle operasyonel kârlılıkta gerileme gösterdi. Ancak finansal yatırımlardan elde edilen faiz gelirinin yüksek olması sayesinde net kârda artış yaşandı.

 

SASA: 1YY24 net kâr artışıyla dikkat çeken SASA, brüt kâr marjını %11,2’den %20,9’a yükselterek operasyonel kârlılığını artırdı. Şirketin, bir önceki dönem 18,4 milyar TL olan kur farkı giderleri kârı baskılarken, bu dönem 13,6 milyar TL düşerek 4,7 milyar TL oldu ve net kârı olumlu etkiledi.

 

Ereğli: Çin’de uygulanan teşviklerin etkisiyle çelik sektörü ayakta kalsa da iyileşme süreci uzun vadede bekleniyor, kısa vadede sektör yatay seyrediyor. 2023 yılının ilk yarısında zarar açıklayan şirket, depremin etkisiyle İskenderun’daki operasyonları azaldı ve 2023 yılında %75 kapasite kullanımı gerçekleştirdi. Deprem sonrası üretimdeki normalleşme süreciyle birlikte Ereğli, %93 kapasite kullanım oranına ulaştı.

 

2022 sonunda başlanan 550 milyon ABD doları değerindeki peletleme tesisi yatırımının 2026 sonunda faaliyete geçmesi bekleniyor. Tesisin kullanıma başlanmasıyla, öncesinde demirli hammadde ihtiyacının %15-%20’si karşılanabiliyorken, bu oranın %40-%45 bandına çıkabileceği öngörülüyor ve gelecekte şirketin maliyetlerine olumlu etkisinin olacağı öngörülüyor.

 

Ek olarak, yerli üreticiler tarafından yapılan başvuru üzerine Ekim 2023’te başlatılan soruşturma tamamlandı. Soruşturma sonucunda Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının dampingli olduğu ve yerli üretim dalında zarara neden olduğu tespit edildi. Çin, Hindistan, Japonya ve Rusya menşeli demir çelik ithalatına CIF bedelinin %6,10 – %43,31 oranları arasında vergi uygulanacak ve bu uygulamanın Türk üreticilere faydasının olacağı öngörülüyor.

 

BİM: Mağaza başına satış rakamlarının artması ve 333 yeni mağazanın açılmasıyla birlikte satış rakamları %12 yükseldi. Satışların yükselişindeki ana unsur yılın ilk çeyreğindeki performans oldu. Özellikle, finansal yatırımlardan kaynaklanan gelirler ve parasal kazancın artması dönem net kârını pozitif etkiledi.

 

Turkcell: Bir önceki dönemde zarar açıklayan şirketin, yılın ilk çeyreğine kıyasla %0,7 artışla abone sayısını 56,6 milyona yükseltti. 1YY23’te de operasyonel başarısını sürdürse de 24,4 milyar TL kur farkı gideri şirketin kârını baskılamıştı. 1YY24’te 6,9 milyar TL azalan kur farkı giderlerinin de etkisiyle, 5,8 milyar TL net kâr açıkladı.

 

Negatif Ayrışanlar

 

Holdingler: Enflasyon muhasebesiyle birlikte göstermeye başladıkları düşük performans devam ediyor. Bankalara enflasyon muhasebesi uygulanmasa dahi holding konsolidasyonu kapsamındaki finansallara uygulanıyor. Bu durum holdinglerin finansal hizmetler ve bankacılık sektöründen zarar elde etmelerine sebep oluyor.

 

Sabancı Holding: 36,9 milyar TL net parasal kayıp, net zararın en büyük etkenlerinden biri oldu. Bankacılık segmentinin 4,5 milyar TL net zarar rakamı holdingin net kârını baskıladı ve Enerji segmenti de 0,5 milyar TL net zarar elde etti. Holding bünyesinde, mobilite teknolojileri ve malzeme teknolojileri segmentleri dışındakiler negatif tarafta yer aldı.

 

Koç Holding: Net kârı %95 düşerek 1,6 milyar TL oldu. Parasal kayıp kaleminin net kâr üzerindeki etkisi 28 milyar TL oldu. Segment bazında incelendiğinde, otomotiv segmenti 9,2 milyar TL, enerji 2,1 milyar TL pozitif katkı sağlarken, finans segmentinin 6,3 milyar TL zarar etmesi net kârı baskıladı.

 

Tofaş: Otomotiv sektöründe özellikle GSR’nin etkisiyle, rekabetin yoğunlaştığı iç pazarda otomobil markalarının çeşitli kampanyalar uygulamasıyla, düşük fiyatlı otomobil satışlarının gerçekleşmesi şirket kârlılığını negatif etkiledi. Ayrıca, kur farkı gelirlerinin bir önceki döneme kıyasla düşmesinin yanı sıra, 4 milyar TL net parasal pozisyon kaybı da net kârı baskılayan unsurlar arasında yer alıyor.

 

Şişecam: Düşük maliyetli ithal cam ürünlerinin rekabeti zorlaştırmasıyla, Çin’deki kapasite artışlarının etkisiyle cam ve kimya iş kollarındaki düşük fiyatlama devam etti ve satışlarda olduğu gibi brüt kârda da düşüş yaşadı. Net kârı baskılayan bir diğer bir unsur da 1YY23’te 9,6 milyar TL olan kur farkı gelirinin 2,5 milyar TL olmasıyken, net parasal pozisyon kazançlarının artış göstermesi net kârı destekledi.

Paylaş :

LinkedIn
Son Paylaşımlar
Kategoriler

Bültenimize Abone Olun

En güncel finansal bilgileri, uzman tavsiyeleri ve özel teklifleri kaçırmamak için bültenimize abone olun.