TCMB enflasyon raporunda belirtildiği üzere, hanehalkının varlıklarının en büyük kısmını 701 milyar dolar ile kiradaki konut stoku oluşturuyor.
Hanehalkı varlıklarının ikinci büyük kısmını 505 milyar dolar ile finansal varlıklar oluştururken, en düşük kısmını ise 311 milyar dolar ile diğer bir geleneksel yatırım aracı olan yastık altı altın oluşturuyor.
Konut, yalnızca barınma amacıyla değil, aynı zamanda yatırım aracı olarak da değerlendirilerek, yatırımcılar için uzun vadeli bir değer saklama işlevi görüyor. Özellikle sosyal güvenlik sistemindeki yapısal eksiklikler, yeni gelişim alanlarının sınırlı olması, kentlerde arzın talebi karşılayamaması, alternatif yatırım araçlarının yatırımcılar tarafından yeterli bulunmaması ve kayıt dışı kaynakların gayrimenkule yönlendirilmesi gibi etkenler, konutun uzun vadeli bir yatırım aracı olarak tercih edilmesini sağlıyor.
Kiralık konutların toplam değeri illere göre incelendiğinde, tahmini 1,8 milyon hanehalkının kiracı olarak barındığı İstanbul yaklaşık 279 milyar dolarlık kiralık konut değeriyle Türkiye kiralık konut değerinin %40’ına sahip.
İzmir, kiracı hane sayısı Ankara’dan düşük olmasına rağmen, ortalama konut fiyatlarının Ankara’nın üzerinde olması nedeniyle toplam değerde Ankara’nın önünde ikinci sırada yer alıyor. Bu üç büyükşehri, Antalya ve Muğla gibi ortalama konut değerinin yüksek olduğu diğer iller takip ediyor. Bu iller arasından en düşük nüfusa ve kiracı sayısına sahip olan Muğla, Türkiye’de ortalama konut değerinin en yüksek olduğu il olmasıyla toplam değeri oluşturan en yüksek beşinci il konumunda.
Kiradaki konutların toplam değerinin %72’sini oluşturan bu 10 il, ülke nüfusunun yalnızca %49’unu barındırıyor. Yani, nüfusun yarısı bu illerde yaşasa da toplam kiralık konut değeri çok daha yoğun şekilde bu bölgelerde toplanmış durumda.
Bu durum, özellikle büyük şehirlerde konut piyasasının ne kadar yüksek değere sahip olduğunu ve bölgesel fiyat farklılıklarını ortaya koyuyor. Büyükşehirlerin yanı sıra turizm bölgelerindeki illerin de kiralık konut değerlerinin oldukça yüksek olması dikkat çekiyor.
(*) Tahmin yöntemi (TCMB & TÜİK verileri): TCMB, 2025 yılı ilk Enflasyon Raporu’ndaki kiralık konutların toplam değeri baz alınarak, TCMB’nin il bazında m² başına konut fiyatları kullanılmış ve ortalama konut değeri 100 m² üzerinden tahmin edilmiştir. İllere göre kiracı hane sayısı ise TÜİK’in İstatistiklerle Aile çalışmasındaki hanehalklarının illere ve konuttaki mülkiyet durumlarında yer alan bilgiler ve 2023 yılı il bazlı hanehalkı sayılarıyla tahmin edilmiştir.
