Türkiye Otomobil Satışları
Otomobil ve hafif ticari araç satışlarında beklenen yavaşlama geç te olsa Eylül’de gerçekleşti. Geçtiğimiz ay araç satış adetleri bir önceki aya kıyasla %2,7 gerileyerek 87.740 oldu. Eylülde gerilen rakamlar nedeniyle bu yıl ilk defa geçen senenin satış adetlerinin gerisine düşüldü. Böylece bu yıl içerisinde gerçekleşen toplam satış adedi 849.892 olurken, geçen sene gerçekleşen 857.575 satış adetinin %0,9 gerisinde kaldı.
2024 yılının başında yüksek faiz ve yükselen araç fiyatları nedeniyle beklentiler araç satışlarının gerilemesi ve satış adetlerinin bir milyonun altına inmesi yönündeydi. 2023 yılı geçmişten gelen ertelenmiş talep ve yüksek enflasyon nedeniyle alım gücünün korunması gibi unsurların birleşmesiyle oldukça hareketli bir yıl olmuş araç satış adetleri toplamda 1,2 milyon adet olmuştu. Geçmişte, 2015-2017 döneminde araç satışları 1,0 milyona yaklaşmış ancak geçememişti. Bu yılın ilk sekiz ayında beklentilerin tam tersi durum meydana geldi ve satış adetleri beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Yüksek seyreden satış adetleriyle birlikte yıl ortasında hedefler revize edildi ve araç satışlarının bu sene bir milyonu tekrardan aşması bekleniyor.
2024’ün ilk sekiz ayında araç satış adetleri;
(i) 2023’te tam olarak karşılanamayan ertelenmiş talebin devam etmesi,
(ii) Çin menşeli yabancı markaların uygun fiyatlı ve donanımlı araçlarıyla Türkiye pazarına girmeleri hem satış adetlerinin olumlu etkilenmesi hem de sektördeki rekabetin artması,
(iii) 7 Temmuz’da yürürlüğe giren Genel Güvenlik Yönetmeliği’nin etkisiyle, markaların araç alımını teşvik eden kampanyalar sunması gibi gelişmelerle birlikte beklenenin üzerinde gerçekleşti.
2023 yılında lider olan FİAT, bu yıl sert bir düşüş yaşasa da toplam araç satışlarında liderliğini koruyor. 8 Temmuz’da yürürlüğe giren Çin menşeli otomobillerin %40 ek vergi yükümlülüğü, bu yıl performansını artıran ve pazarda güçlü bir konum elde eden Çinli markaları ve özellikle Chery’yi etkilemeye başladı. Pazar payını kaybetmek istemeyen markanın, Türkiye’ye yatırım yapması beklense de henüz resmi bir açıklama yok. BYD Türkiye’ye 1 milyar ABD doları değerinde yatırım kararını açıkladı. Yatırım teşvik belgesini aldıktan sonra, ek gümrük vergisi yükümlülüğü kalkacak olan BYD’nin satışlarının artacağı bekleniyor.
Yılın son çeyreği otomotiv sektöründe en hareketli dönem olarak bilinir. Bu dönemde markalar ilgili yıla ait modellerin satışını hızlandırmayı ve yıl sonu hedeflerini gerçekleştirmek için çalışırlar. Ancak 2024 yılı içerisinde yaşanan gelişmeler talebin öne çekildiği ve son çeyrekte yılın en düşük çeyreklik satış adetlerinin gelebileceğini ima ediyor. 2024 yılının son çeyreğinin farklı olması satışların yüksek olması durumunda 1,1 milyon seviyelerine ulaşması öngörülüyor, bu durum yılın son çeyreğinde toplam araç satış adetlerinin 250 bin adet seviyelerine kadar gerilemesi anlamına geliyor.
